Niedziela Palmowa (Dominica in Palmis)

NIEDZIELA PALMOWA

(II Niedziela w Okresie Męki Pańskiej)

MSZA

STACJA U ŚW. JANA LATERAŃSKIEGO

Uprzyw. I kl.   Ryt półzdwoj.   Szaty fioletowe

   Poprzez ubiegłe dni Męki Pańskiej, śledziliśmy aż dotąd spisek przeciw Chrystusowi. Teraz zobaczymy jego skutek. Będzie nim krzyż, poprzedzony jeszcze tryumfalnym wjazdem Pana Jezusa do Jerozolimy. Pamiątkę tę czci właśnie Niedziela Palmowa.

   Sam obrzęd składa się z trzech części : poświęcenia palm, procesji i Mszy św., z których każda pochodzi z innej epoki i z innego środowiska liturgicznego. Historycznie najstarszą jest procesja. Powstała bowiem już w IV wieku w Jerozolimie, a stamtąd między V a VI wiekiem weszła w zwyczaj na Zachodzie. Obrzęd poświęcenia palm powstał ok XI w., a data formalna Mszy św. waha się w granicach V-VII w. Schemat liturgiczny poświęcenia pal ułożony jest na wzór Mszy katechumenów. Kończy się prefacją i poświęceniem. Epistoła ma tu związek z Ewangelią : W Starym Testamencie widzimy procesję po uwolnieniu Żydów z Egiptu, w Nowym procesję przed zwycięstwem Chrystusa i uwolnieniem nas z niewoli grzechu i szatana. Same palmy symbolizują zwycięstwo, które miało być odniesione nad księciem śmierci, a gałązki oliwne oznaczają przymierze duchowe i miłosierdzie Boże, oraz pokój i błogosławieństwo domom, w które zostaną wniesione. W oracjach Kościół prosi, abyśmy wyszli naprzeciw Chrystusowi pełni dobrych uczynków, a przez Niego weszli do radości wiecznej.

    Procesja była pierwotnie bardzo urozmaicona różnymi obrządkami i zwyczajami. Dziś jej liturgia jest prosta i składa się ze śpiewu pięciu antyfon. Gdy procesja wyszła z kościoła, powraca przed jego wrota, za którymi stoi dwu kantorów. Na przemian z nimi śpiewają piękny hymn Teodulfa po czym subdiakon uderza krzyżem w drzwi i wrota się otwierają. Jest to symbol naszego wejścia do niebieskiej Jerozolimy. W Polsce gdzieniegdzie istnieje jeszcze zwyczaj (od XVI wieku) uderzenia krzyża palmą, na pamiątkę policzkowania Chrystusa. Śpiewa się przy tym : « Uderzę pasterza i rozproszą się owce ».

   Wreszcie rozpoczyna się właściwa Msza św. Charakter jej jest bolesny. Psalm 21 to psalm Męki, który Chrystus odmawiał na Krzyżu. Pasję śpiewa nieraz trzech kantorów. 

   Krótka, ale bogata w treść Epistoła tłumaczy nam znaczenie krzyża. Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, z miłości ku Ojcu i ku nam.

Źródło: Mszał Rzymski z dodaniem nabożeństw nieszpornych, o. G. Lefebvre, Benedyktyn, 1949 r.