Niedziela Zmartwychwstania – najważniejsze święto w życiu Kościoła. Uroczystość nad uroczystościami.

Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego nazywana jest „Wielkanocą”. Zasługuje ona na taką nazwę, ponieważ tej nocy miało miejsce największe wydarzenie w dziejach – Chrystus Pan, który umarł na krzyżu – powstał z martwych.

Niedziela Wielkanocna jest najważniejszym świętem w całym roku liturgicznym Kościoła katolickiego i jest fundamentem i istotą Wiary chrześcijańskiej. Trzeba pamiętać, że radość ze Zmartwychwstania naszego Pana Jezusa Chrystusa, które jest treścią najważniejszej Prawdy Wiary, przeżywamy w każdą niedzielę.

Obchody religijne Wielkanocy rozpoczyna odbywająca się wczesnym rankiem procesja i Msza św., w Kościele katolickim zwana rezurekcją (z łac. resurrectio – zmartwychwstanie). W procesji, która najczęściej trzykrotnie obchodzi kościół, niesiony jest Najświętszy Sakrament. Procesję rozpoczyna krzyż z przewieszoną czerwoną stułą. Niesiona jest też figura zmartwychwstałego Zbawiciela. W tym dniu spożywa się uroczyste śniadanie w gronie rodzinnym, poprzedzone dzieleniem się poświęconym jajkiem wielkanocnym i składaniem sobie życzeń. Wielkanoc wieńczy okres Wielkiego Postu i poprzedzający ją Wielki Tydzień (Wielki Post kończy się, zgodnie z aktualnymi przepisami, o północy z Wielkiej Soboty na Niedzielę Wielkanocną, a nie jak niegdyś, w Wielką Sobotę w południe).

Rezurekcja odprawiana jest w niedzielę, w pierwszy dzień świąt przed świtem, tradycyjnie ok godz. 6 rano. W dawnych czasach (jeszcze w średniowieczu, gdy liturgia Wielkosobotnia sprawowana była późnym wieczorem, po zachodzie słońca) nabożeństwo odbywało się w Wielką Sobotę o północy. Zgodnie z reformą liturgiczną Papieża Piusa XII, zmieniającą godziny celebracji liturgii Wielkosobotniej (z 1951 r.) wskazane jest powracać do tego starożytnego zwyczaju.

Jak podają historycy Kościoła, pierwsza wzmianka o Mszy rezurekcyjnej pochodzi z X wieku, była ona odprawiona w Augsburgu w Niemczech. Obrzęd wywodzi się z misteriów średniowiecznych; w Polsce spopularyzowali go prawdopodobnie bożogrobowcy - miechowici, czciciele męki Chrystusa i Jego zmartwychwstania, sprowadzeni z Jerozolimy do Miechowa ok. 1163 roku.

Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego jest pierwszym i najdawniejszym świętem w Kościele katolickim, obchodzonym od początku – już w czasach apostolskich. Symbolicznym tego wyrazem jest świętowanie przez chrześcijan każdej niedzieli jak Dies Dominica (Dzień Pański) co uwydatnia również jeszcze bardziej wschodnio-słowiańska nazwa niedzieli jako Woskriesienije (Zmartwychwstanie).